Το Σωστό Βούρτσισμα των Δοντιών • Οδηγίες

Ο πρωταρχικός στόχος του βουρτσίσματος των δοντιών είναι η απομάκρυνση της οδοντικής μικροβιακής πλάκας καθώς και των υπολειμμάτων των τροφών από όλες τις επιφάνειες των δοντιών, από τα διαστήματα ανάμεσα στα δόντια (μεσοδόντια), από την ουλοδοντική σχισμή (δηλαδή τον χώρο ανάμεσα στην κορυφή των ούλων και την βάση του δοντιού), και τέλος από την επιφάνεια της γλώσσας. Το πλύσιμο των δοντιών και η καθημερινή απομάκρυνση των μικροβίων της πλάκας από τα δόντια είναι βασική προυπόθεση για την προστασία τους από τερηδόνα και ουλίτιδα, και για την διατήρηση καλής στοματικής υγείας. Δευτερευόντως το βούρτσισμα αποσκοπεί και στην απομάκρυνση των χρωστικών από την επιφάνεια των δοντιών ώστε να διατηρηθεί το λευκό τους χρώμα.

Δυστυχώς πολλοί απο εμάς κατά το βούρτσισμα επικεντρώνονται κυρίως στον καθαρισμό της εξωτερικής επιφάνειας των εμπρός δοντιών (που είναι ορατά από τους άλλους) και αφιερώνουν λιγότερο χρόνο ή και αγνοούν τελείως τα πίσω δόντια ή την εσωτερική πλευρά των δοντιών.

Ο λάθος τρόπος βουρτσίσματος, εκτός από τον ελλιπή καθαρισμό που αυξάνει τον κίνδυνο τερηδόνας και ουλίτιδας, πιθανόν να έχει και άλλες παρενέργειες. Οι λανθασμένες κινήσεις βουρτσίσματος, ιδίως αν συνδυάζονται και με άσκηση υπερβολικής πίεσης, μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμό και υφίζηση των ούλων, καθώς και αποτριβή της αδαμαντίνης (σμάλτου) με αποτέλεσμα την εμφάνιση οδοντικής ευαισθησίας στο ζεστό και κρύο.

Σημαντικό θέμα είναι επίσης και ο χρόνος βουρτσίσματος. Αρκετές έρευνες δείχνουν ότι ο μέσος χρόνος για πλύσιμο των δοντιών δεν ξεπερνά τα 65 δευτερόλεπτα, είναι δηλαδή πολύ μικρότερος των 2 λεπτών που συνιστούν οι ειδικοί σαν τον ελάχιστο χρόνο για ένα ικανοποιητικό βούρτσισμα.

Ένας άλλος παραγοντας που επιτείνει την σύγχυση είναι ότι και ο τρόπος βουρτσίσματος που συνιστούν οι οδοντίατροι δεν έχει μείνει αμετάβλητος, αλλά έχει τροποποιηθεί βάσει των δεδομένων των νεότερων ερευνών. Αυτό σημαίνει ότι η τεχνική για το βούρτσισμα των δοντιών που σας είχε δείξει ο οδοντίατρος σας παλαιότερα και την οποίο ακολουθείτε πιστά όλα αυτά τα χρόνια, μπορεί να μην είναι πλέον η συνιστώμενη μέθοδος με την οποία θα πετύχετε τα καλύτερα αποτελέσματα.

Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τον σωστό τόπο βουρτσίσματος, έτσι ώστε να πετύχουμε καλύτερο καθαρισμό ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο βλάβης των δοντιών ή των ούλων.

Χρησιμοποιείστε μια οδοντόβουρτσα με μαλακές nylon ίνες και με μέγεθος κεφαλής αρκετά μικρό ώστε να μπορείτε να βουρτσίσετε άνετα τα πίσω δόντια σας (Διαβάστε: Πώς διαλέγουμε οδοντόβουρτσα).

Βρέξτε την κεφαλή και βάλτε μικρή ποσότητα φθοριούχου οδοντόκρεμας (μέγεθος μπιζελιού).

	Τοποθετείστε την κεφαλή απέναντι στα δόντια κατά μήκος της γραμμής των ούλων σε γωνία 45 μοιρών. Πιέστε ελαφρά την κεφαλή ώστε οι ίνες να ακουμπούν και στην επιφάνεια του δοντιού αλλά και στην άκρη των ούλων.
	Ξεκινείστε από την εξωτερική πλευρά των δοντιών βουρτσίζοντας με μικρές παλινδρομικές κινήσεις. Οι κινήσεις πρέπει να είναι απαλές και μικρού εύρους καλύπτοντας 2-3 δόντια το πολύ. Μετά απο μερικά δευτερόλεπτα μετακινείστε την οδοντόβουρτσα στα επόμενα δόντια μέχρι να τα βουρτσίσετε όλα.
	Βουρτσίστε με τον ίδιο τρόπο και την γλωσσική (εσωτερική) πλευρά των πίσω δοντιών και στις 2 γνάθους. Αν έχετε πρόβλημα με ευαίσθητο αντανακλαστικό εμέτου όταν προσπαθείτε να βουρτσίσετε τα τελευταία πίσω δόντια, δοκιμάστε μια οδοντόβουρτσα με μικρότερη κεφαλή.
	Κατόπιν κρατείστε την οδοντόβουρτσα κάθετα πίσω από τα εμπρός δόντια και κάντε μερικές κινήσεις πάνω-κάτω για να τα καθαρίσετε. Επιμείνετε λίγο περισσότερο στην εσωτερική πλευρά των εμπρόσθιων κάτω δοντιών γιατί είναι το σημείο που συνήθως συσσωρεύεται πέτρα (τρυγία).
	Στη συνέχεια τοποθετείστε την κεφαλή και βουρτσίστε την μασητική επιφάνεια των δοντιών με απαλές μικρές παλινδρομικές κινήσεις. Μην παραλείψετε να βουρτσίσετε και την πίσω πλευρά των τελευταίων γομφίων.
	Bουρτσίστε και την επιφάνεια της γλώσσας για να απομακρύνετε τα μικρόβια και υπολείμματα τροφών που προκαλούν δυσάρεστη αναπνοή. Διαβάστε περισσότερα για το βούρτσισμα της γλώσσας.

Τέλος, ξεπλύνετε το στόμα σας για να απομακρυνθεί ο αφρός της οδοντόκρεμας και τα υπολείμματα τροφών και μικροβίων που μπορεί να περιέχει, για να ολοκληρωθεί ο καθαρισμός των δοντιών.

Αν χρησιμοποιείτε ηλεκτρική οδοντόβουρτσα απαιτείται διαφορετική τεχνική. Διαβάστε περισσότερα για το Βούρτσιμα Δοντιών με Ηλεκτρική Οδοντόβουρτσα.

Για να είναι αποτελεσματικό, το βούρτσισμα των δοντιών πρέπει να διαρκεί τουλάχιστον 2 λεπτά. Αν δεν είστε σίγουροι, χρησιμοποιείστε μερικές φορές ένα χρονόμετρο για να ελέγξετε τη διάρκεια του. Αν διαπιστώσετε ότι το βούρτσισμα σας είναι πολύ σύντομο θα πρέπει να προσαρμόσετε τη διαδικασία ώστε να υπάρχει αρκετός χρόνος βουρτσίσματος για κάθε δόντι. Αν βουρτσίζετε πάνω από 3 λεπτά, πιθανόν να υπερβάλλετε.

Σύμφωνα με τις πιό σύγχρονες απόψεις, θα πρέπει να βουρτσίζουμε τα δόντια μας τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα, και οπωσδήποτε πριν τον βραδυνό ύπνο. Αρκετοί οδοντίατροι συνιστούν να βουρτσίζουμε μετά από κάθε γεύμα ιδίως αφού καταναλώσουμε γλυκά. Σύμφωνα όμως με μια άλλη θεωρία αυτό θα πρέπει να αποφεύγεται, γιατί στο πρώτο μισάωρο το περιβάλλον του στόματος είναι πολύ όξινο και μπορεί να προκληθεί μόνιμη βλάβη (απασβεστίωση) στα δόντια. Θα πρέπει να βουρτσίζουμε τουλάχιστον μισή ώρα μετά από ένα γεύμα.

Ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι 2 σωστά βουρτσίσματα την ημέρα από 2 λεπτά το καθένα είναι αρκετά για να αναχαιτίσουν την ανάπτυξη της οδοντικής πλάκας και τη συσσώρευση πέτρας. Περισσότερα βουρτσίσματα ανά ημέρα δεν έδειξαν στατιστικά σημαντική διαφορά στην ανάπτυξη της πλάκας ενώ αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης υφίζησης των ούλων. Να θυμάστε επίσης ότι όσο συχνό και να είναι το βούρτσισμα δεν ωφελεί σε τίποτε αν δεν βουρτσίζω τα δόντια μου σωστά.

• Αλλάζετε την οδοντόβουρτσα σας κάθε 3 μήνες ή και νωρίτερα αν αρχίσουν να ανοίγουν και να παραμορφώνονται οι ίνες της κεφαλής.
• Αν η οδοντόβουρτσα σας φθείρεται πολύ γρήγορα, πιθανότατα ασκείτε υπερβολική δύναμη κατά το βούρτσισμα και κινδυνεύετε από αποτριβές των δοντιών.
• Χρησιμοποιείστε μερικές φορές αποκαλυπτικά δισκία για να ελέγξετε την ποιότητα του βουρτσίσματος που κάνετε. Η χρωστική που περιέχουν θα χρωματίσει τυχόν υπολείμματα μικροβιακής πλάκας και θα σας βοηθήσει να εντοπίσετε σημεία που πιθανόν παραμελείτε, έτσι ώστε να βελτιώσετε την τεχνική σας και να πετύχετε καλύτερο καθαρισμό.
• Χρησιμοποιείστε το οδοντικό νήμα ΠΡΙΝ το βούρτσισμα των δοντιών. Έτσι, όχι μόνο θα είναι πιο επιτυχής ο καθαρισμός ανάμεσα στα δόντια καθώς θα έχει ήδη αποκολληθεί με το νήμα η μεγαλύτερη ποσότητα οδοντικής πλάκας, αλλά θα απομακρυνθούν και τα κατάλοιπα που έχουν μείνει μετά τη χρήση του νήματος πάνω στην επιφάνεια του δοντιού.
• Η οδοντόκρεμα παίζει μόνο βοηθητικό ρόλο. Επικεντρωθείτε στο σωστό βούρτσισμα και θα έχετε άριστο αποτέλεσμα ανεξάρτητα από την επιλογή οδοντόκρεμας (αρκεί βέβαια να πληρεί τις βασικές προδιαγραφές).
• Μην χρησιμοποιήσετε ποτέ την οδοντόβουρτσα κάποιου άλλου ούτε να δανείσετε την δική σας, γιατί μπορεί να μεταφερθούν παθογόνα μικρόβια από το ένα άτομο στο άλλο.
• Όσο καλά και να βουρτσίζετε τα δόντια σας καθημερινά δεν πρέπει να παραλείπετε την επίσκεψη στον οδοντίατρο κάθε 6 μήνες για ένα βαθύ καθαρισμό δοντιών.

Το βούρτσισμα μόνον ΔΕΝ είναι αρκετό για την πλήρη απομάκρυνση της οδοντικής πλάκας. Συμπληρώστε την στοματική σας υγιεινή χρησιμοποιώντας οδοντικό νήμα (ή/και βουρτσάκια μεσοδοντίων) για τον πλήρη καθαρισμό των μεσοδοντίων διαστημάτων και της περιοχής κάτω από τα ούλα.